Programme de 11 à 15 mars 1923



Livret de programme

Source: FelixArchief no. 1968#506

Ce texte a été généré automatiquement sur la base des pages numérisées, en utilisant la technologie ROC. En raison des polices de caractères historiques utilisées dans les livrets de programmes, les résultats ne sont pas sans fautes.

Consultez les images de ce livret de programme



ROYAL - ZOOLOGIE CINEMA

LA VERITE

Vivre dans la Vérité, c'est vivre en pleine nature.

C’est en vivant cette existence que Pascal de Fonclare, sa jeune femme Colette et leurs trois bambins connaissent le bonheur des sages selon Jean-Jacques.

Cette délicieuse existence de gentleman-farmcr et d’amoureux, est interrompue par l’arrivée dans le pays d’un couple charmant, ami de Philippe do Fonclare eit acquéreur d’un château.

Les nouveaux châtelains, le banquier Daniel Swift (60 ans, très jeune vieillard, plein de modernisme et d’intelligence, adorant sa jeune femme Irène), (cette dernière 3o ans, du charme, du parisionisme et de la vraie tendresse pour son très séduisant vieil époux) décident leurs jeunes voisins à abandonner la vie des champs et à se fixer dans ia capitale.

Tout irait parfaitement bien si... si la griserie de la grande ville n’agissait trop impérieusement sur la nature un peu faible de Pascal de Fonclare.

Sa petite femme Colette, malgré qu’elle aussi se soit affinée au contact des mondanités, lui apparaît quand même bien simplette, comparée aux vraies élégantes.

La première femme dont il subri, non sans dommage moral, la séduction, est naturellement celle dans l’intimité de laquelle il vit, Irène Swift,

Le drame surgit le jour où Daniel Swift surprend, malgré lui, une conversation téléphonique entre Irène et Pascal.

Il avait édifié la fortune du gentleman-farmer en un an, il lui faut quarante-huit heures pour le ruiner.

La nuit après une scène violente entre les personnages du drame, une catastrophe terrifiante se produit dans l’hôtel.

Dans le silence de la maison endormie, un coup de feu a ralenti.

Au bruit de la détonation, la jeune femme a une pensée terrible: C’est Pascal qui s’est vengé.

Alors elle court, elle aperçoit dans le cabinet de Swift par la porte restée enlr’ouverte le corps du banquier gisant parmi les bûches de la cheminée. Elle va vite, vite, et accomplit, horrifiée, une besogne macabre.

On l’arrête. Pascal, loin de se récrier lorsqu’elle fait l’aveu de son prétendu crime, l’accable de dures paroles. La pauvre petite, l’âme déchirée, trouve le moyen de lui dire: « Ne crains rien, mon cher amour, je saurai bien mentir jusqu’au bout, tu ne seras pas arrêté. « Il bondit ». Mais, Colette, je ne suis pas coupable».

Alors, cette réponse la glace d’épouvante et l’empêche de proférer une parole: «Pascal, je t’ai vu te glisser chez Daniel ».

Cependant le lendemain, à l’instruction, Pascal s'est ressaisi.

Il communique au juge d’abord, â Colette ensuite, une lettre d’Irène dans laquelle la jeune femme lui dit que l’infamie de son mari libère ses scrupules et lui permet d’avouer enfin qu'elle aussi l’aime, mais que jamais elle ne se résoudra

PriipiiiM tin 11 au 15 mats

Invitation à la Valse

kinetô

Revue scientifique

Grand drame en 5 Lester CUNEO et

r), Carmen (2e suite)

Weber

Chanson Napolitaine . C. S. Saëns

Le Gentleman Vagabond

parties et interprété par Francelia BILLINGTON

G. Bizet

LA VERITE

Comédie dramatique en 6 parties de Henry ROUSSEL ft interprété par Emmy LYNN et Maurice RENAUD de l’Opéra

Propiia vmi 11 lot 15 Maart

Invitation à la valse kineïg

Wetenschappelijk

Weber

Chanson Napolitaine . C. S. Saëns

De Gentleman Landlooper

Groot drama in 5 deelen met Lester CUNEO en Francelia BILL1NGTON in de hoofdrollen Y

Carmen (2e suite)

G. Bizet

DE WAARHEID

Dramatisch tooneelspel in 6 d van Henri ROUSSEL en vertolkt door Emmy LYNN et Maurice RENAUD van het Opera

SEjyf Ne pb( haine

Première représentation à Anvers, du chef-d’osuvre de D. W. GRIFFITH

WAY DOWN EAST »

( A TRAVERS L’ORAGE

avec comme principaux interprètes

Lillian GISH et Richard BARTHELMESS

Vendredi 16 mars à 8 heures GRANDE SOIRÉE DE GALA

Location ouverte tous les jours de 9 à 4 heures au guichet du Jardin Zoologique

à briser la vie de la pauvre CoJetle.

Dans sa cellule, le soir même, Colcüc rusant avec la religieuse qui la garde, a pu cacher un fragment de verre. Elle s’ouvre les veines des poignets. Pourquoi vivrait-elle désormais?

Tandis qu’elle meurt, son innoncence et celle de son mari sont proclamées dans le cabinet du juge d’instruction par une lettre-testament.

DE WAARHEID

In de rustige kalmte der vrije, volle Natuur, in een weelde van zon en liefde leven Pascal de Fonclare en zijn jonge vrouw Colèlte smet liun drie lievelingen van kinderen, en ook Filip de Fonclare, Pascal’s broeder en deelgenoot in de uitbating van het voorouderlijk domein. Dit verrukkelijk bestaan van gentleman-farmer’s en verliefden — want Pascal en Colette aanbidden elkaar — wordt gestoord door de komst van een van Filip’s vrienden en zijn vrouw die een kasteel uit den om trek komen aan te koopen. Het is de bankier Daniel Swift, een zestiger, maar nog vol jeugd en modernisme, die zijn dertig jaar-jongere vrouw — Irene — zielslief heeft en die liefde door evenvele genegenheid beantwoord ziet.

Snel wordt men uiterst goede vrienden, zoozeer zelfs dat Swift, Pascal en zijn vrouw er toe overhaalt, te Parijs, in hetzelfde hotel te komen wonen. En de roes van het moderne Parijzer leven greep hen aan... Pacal ondergaat de verleidelijke bekoring van Irène. Maar deze is een rechtschapen natuur en zij wil niet dat hij zijn vrouw ontrouw worde. Nog dringt hij aan, zijn hartstocht uitroepend in een telefoonsch onderhoud met Irène. Daniel Swift — die Pascal’s fortuin in één jaar had opgebouwd — verneemt buiten zijn wil om, door het loutere toeval, dit gesprek dat hem plots de oogen opent. En het drama breekt los, waarbij Pascal stoffelijk zal ten onder „gaan, en dat zal eindigen met den dood van Swift en de aanhouding van Colette, die haar man plichtig wanend van den moord op den bankier, zich zelf beschuldigt om hem te redden.

Door v wroeging gedreven bekent Pascal: hij doodde niet want hij was den nacht der misdaad hij Irène. Swift pleegde zelfmoord. Voor Colette, die louter liefde was is het de opperste beproeving en nu, in haar cel wil zij sterven: haar geluk,

haar liefde is gebroken.

Intusschentijd, wordt bij den onderzoeksrechter haar onschuld bewezen door een brief-testa-ment dien Daniel aan Filip de Fonclare zond.

Van het uiterste van haar onzeggelijk lijden wordt Colette gered. Pascal heeft in de smart de veerkracht gevonden om terug de «goede» mensch te worden van weleer. Met Colette en zijn drie cherubijnen vlucht hij uit de dompige stad weer naar de Aarde, naar de Natuur want daar slechts is waarheid.

En daar komt zij weer tot het Leven: hij draagt er haar heen op zijn armen, in de heerlijkheid van hun herboren liefde.

I’S.wvtv

Imprimerie du

Centre, 26. Romuarh Kipdorp. Anvers


Autos pour Cérémonies. Mariages, Baptêmes et Fêtes

Garage J & H. DEHU

Téléphone 3107

42, Canal des Brasseurs - ANVERS

VOYAGES A l.’ÉTRANGER - EXCURSIONS PRIX A FORFAIT

OUVRAGES DE DAMES

OU Vil AGES DESSIIVÉS

LAINES, SOIES, COTONS, COUVRE-LITS, NAPPES, STORES, BONNETTERIE A LA MAIN, DENTELLES, JUMPERS

MAISON EMMA

Il VXIIWRIUiEX

WOL, ZIJDE, KATOEN. BEDSPREIEN, TAFEL-KLEEDEREN, STORES, KANTEN, HANDBREIGOED, JUMPERS

Anvers, Rue Vondelstraat, 15, Antwerpen

FounnujRES

Atelier spécial de réparations et transforma-: tiens de fourrures:

GRAND CHOIX

MAISON DE CONFIANCE

MARCHÉ St. JACQUES, 33

Unis MARGUERITE

Groote keus in Kleederen voor Dames en Kinderen:

Buiten alle concurentie

Alle soorten Zijden Fluweelen, Stoffen en Ellegoederen. Lingerie, Kousen enz

Wij maken alles op maat

PROVING! ESTRAAT, 177

HABILLEZ

VOS

ENFANTS

BRITANNIA

77, Longue rue d’Argile

I JÄüx ‘Modèles Slégants 8

14, rue Nationale - 57, rue Bréderode 0

gj| 13, rue des Peignes

0*0 NOTRE GRANDE SPECIALITE

Blouses - Robes - Paletots 8

ß Le plus grand choix de la ville 0

0 Maisons conn, comme étant les moms cheres

SEULE MAISON BEL E D’IMPORTATION DIRECTE DE THÉS SURFINS

Dheere Brothers Tea Trading C

TEA-CROWERS. IMPORTERS BLENDERS & PACKERS

Head Office: ANTWERP, 4, Marché aux OEufs

Branches, COLOMBO, CALCUTTA, BATAVIA, HONG-KONG

AGENCES: BRUXELLES, MALINES, GAND, LIEGE, EUPEN, NAMUR, DINANT, BRUGES,

OSTENDE, NIONS, ETC,

Proprietors of the delicious “ TJIBOUN1 TEA,,

and

AGENCES! LONDRES, AMSTERDAM, PARIS, MARSEILLE, GENÈVE, BALE, AIX-LA-CHAPELLE, HAMBOURG, MOSCOU, LUXEMBOURG, «0. 0. ETC.

High grade blends

THES EH GROS ET DEWU-GROS exportation VENTE EXCLUS. DE THES DE QUALITE SUPER.

POUR AVOIR UNE BIÈRE BONNE ET SAINE

Adressez-vous à la Brasserie

VAN HOMBEECK

BERCHEM - Tél. 5210

BIERES en BOUTEILLES - en FUTS

Maison BERTH Y

106, rue de l’Eglise, 106

Arrangements — Réparations Conservation de fourrures Prix avantageux — Travail soigné

TM! LONDON STORES

MEUBELEN en CHAISES-LONOUES

Eet- en slaapkamers in eik en acajou van af 800 fr. tot 2100 fr. Keukeninrichtingen 350 fr. tot 750 fr. Salon- en verandahgar-nituren 250 fr. tot 350 fr. Chaises-longues en beddengoed 75 fr. tot 200 fr. — Geen fabriekwerk — Stevig handwerk.

Rechstreeksche verkoop uit de werkhuizen van

L. VAN DEN WYnGAERT

50, MECHELSCHE STEENWEG, 50

Huis van vertrouwen — Matige prijzen Eerste kwaliteit gewaarborgd

SINCLAIR”

Union Fétroleum Company of Belgium

SINCOGASOLINE

Essence pour Autos et Motos DÉPOSITAIRES

— LEYSEN & PÂUWELS

Téléph 3551 — Adr. télég-,: S [N CO U NE-ANVERS

Longue rue Van Bioer, 138, ANVERS

DEMANOEZ-EN DANS VOTRE GARAGE, ESSAYEZ ET COMPAREZ

PHOTOGRAVEURS

DESSINATEURS

EXÉCUTION RAPIDE ET SOIGNÉE

Champ Vleminekx.ô ANVERS

Téléph* 9209


inleiding nan

cDe Cinema

Wie stelt er geen belang inzake cinema?

Cinema is de Koning van den dag. Alle landen, alle standen, geletterden en onbe-schaafden, kennen den schouwburg van de toekomst, het theater waarin in alle mogelijke wereldtalen wordt gespeeld... zonder eene taalfout! Cinè heeft de wereld veroverd! Hij is pas geboren! Hij is nog zoo jong! Met den dag nochtans groeit zijn gezag, zijn waarde en zijn kracht. Hij durft alles aan. In de wildernissen van Afrika, snapt hij het levende beeld van leeuw of slang; mijlen onder de zee, verrast hij de vreemdsoortigste dieren, duikt weerop met zichten uit tooverlanden, zooals Jules Verne er nooit schooner heeft gedroomd. In de lucht, op het water, op de bergen in de woestijn, tot in het ijs van de ongenaakbare poolzeëen toe, haalt hij documenten, daden, beelden, waarheid en verdichting. In de vreemdste decors speelt hij zijn drama's af, zijn treurspelen, zijn kluchten. Niets, niemand blijft hem een raadsel. Hij ontleedt alle hartstochten, al wat een mensch doen kan, denken, uitviriden of verdichten, hij is er de vertolker, de opwekker van.

Hij dient de waarheid, de wetenschap. Hij leeft van de verbeelding, voedt de fantazij. Hij heeft duizenden oogen en honderden armen. Hij is overal! Hij kan alles! Hij is de volledige toovenaar van onze eeuw!

Ge hoeft hem niet eens na te loopen. Hij komt tot u. In het kleinste dorp slaat hij zijn paleis of zijn tent op. In ons eigen land, telt hij op dit oogenblik, ruim achthonderd tempels! In de stad, midden een wonder van bouw en versierkunst, op den buiten in eene naakte zaal, troont hij op zijn gemak.

Hij maakt geen onderscheid: arm of rijk, stedeling of buitenmensch, maakt hij verplicht aan hem. Ieder is hem dankbaar, omdat hij brengt vreugde, kennis, leering, verpoo-zing, ontspanning, een uurtje genot midden het werk en de zorgen van alle dagen.

De Cinema is ons lief geworden. Wij hebben hem van noode, wij kunnen niet meer zonder hem. Laten wij eensklaps, als met een donderslag. Cinema verdwijnen. Op den slag zouden wij ons armer gevoelen. En noch het boek, noch het gesproken theater, zal Cinema voortaan nog kunnen vervangen. Zelfs het boek, het tooneel, leven thans van hem. Kortom de plaats welke Cinema ingenomen heeft, is niet te meten; zijn invloed op de beschaving niet te wegen; wat hij in de toekomst zal en moet wezen is niet te ramen.

Wij willen hem leeren kennen. Daar ontrolt hij zijn gekleurde levende prenten, over het witte doek. Ergens uit een ijzeren kist, achter uw rug, werpt hij zijn schatten uit. Landschappen, menschen, de geschiedenis, de tijden die lang vervlogen zijn en de tijden die nog moeten geboren worden, rukken voor U uit. En ge kijkt verrast en verwonderd. Waar vandaan haalde Cinema zijn wetenschap en zijn kunst? Hoe komt hij er toe, het leven te verbeelden zooals het is, zooals het was, staat en gaat, haast in eigen lijve? Waar haalt hij eteeds versehen voorraad aan ernst en luim, aan toestanden en onderwerpen?

Deze vragen en nog veel meer andere, zal de Cinema oplossen met het woord en het beeld. De Cinema, ons tijdschrift, dat een dubbelganger wil zijn van Ciné-Revue, het in 't Fransch gesteld tijdschrift, is voor het Vlaamsch lezend publiek bestemd. Cine-Revue wordt graag gelezen. Waarom zou de Cinema met zijn rijk foto-illustratie, welke uit de beroemdste wereldstudio’s wordt gehaald, die in waarde niet zal moeten onderdoen voor de uitsluitend aan cinema gewijde Fransche, Engelsche of Amerikaan-sche uitgaven, alhier niet zooveel belangstelling ontmoeten als elders zijn voorgangers? Ook ons publiek zal zijn eigen cinexna-leeraar en uitlegger, technikus en kunstenaar, willen bezitten. Inderdaad, wat op één oogenblik over het doek glijdt en vergaat als een schim, houdt de Cinema sfivig en durend vast, in zijn sierlijk gedrukte bladen? Cinema geeft echt, frisch nieuWs van den Wereldkoning Ciné.

Nu Cinema vooraf gezegd heeft wat of hoe ' hij het meent, gaat hij zijn afge-teekende loopbaan op, gerust en zeker omdat hij weet wat zijn doel is, hij bewust is van zijn plicht en van zijn wil; gerust, ja omdat hij vast rekenen mag op uwe belangstelling en hij overtuigd is dat hij uw vertrouwen en uwe dankbaarheid zal weten te winnen en te behouden.

DE REDACTIE.

HET HUMMED 50 Cas DAARABOm 2.5 VER5CHIJHT OPVRIJDAG

UITGEVER D.MEUW1SSEM 10-12 CH DE COSTEEftTR. BÜU55EL TEL. 31676 --

ONZE H LMSTE R

ANDRÉ ROANNE

Eenigszins misleid door den roem van buiten-iandsche film-artiesten, komt het den oppervlak-kigen toekijker voor, dat in België en Holland tot heden toe geen menschen waren die zich met hart en ziel wij den aan de jongste der uitvindingen: de kinema, zijn kunst en zijn techniek.

Zeker, deze laatste jaren zijn we, wat 't film-voortbrengen aangaat, ver ten achteren gebleven; deze groot-nijverheid, op twee na de belangrijkste in de Vereenigde Staten, wint evenwel ook terrein ten onzent.

Thans begint men hier te begrijpen dat, zoo wel eenmaal van moderne instrumenten voorzien zijn, wel degelijk uitstekende krachten zullen gevonden worden om er van gebruik te maken.

Terwijl te Machelen een groote studio oprees, waar meermalen groote films « gedraaid » werden, door Belgische of Fransche tooneelschikkers, gaan onze jeugdige acteurs de wereld rond om ervaring inzake te oogsten. Een der beste krachten, die thans meestal in de studio’s onzer zuiderburen verkeert, maar waarop we zullen mogen rekenen als eindelijk iets groots, op cine-matographisch gebied, alhier gepresteerd zal wordenes de jonge Belg, André Roanne; zijn loopbaan zal het onderwerp van dit artikel zijn.

Was in 1915. Roanne wandelde door Parijs, de inrichtingen van het huis Gaumont bezichtend.

Een film-bestuurder tikte hem onverwachts op den schouder, vroeg hem of hij reeds « gedraaid » had. Natuurlijk loog onze ondernemende jongeling, dat hij reeds een half dozijn rolprenten had meegemaakt, ze opnoemend met de titels die het eerst in zijn gedachte kwamen. Bon, zei de heer,... en een maand nadien vertrok Roanne door de oevers der Loire, met Gaston Michell, René Navarre, Jean Signoret, Suzi Dubert, enz.; de naam van den jeug-digden akteur werd weldra verbonden aan vier films, n. m.: Hetzelfde Bloed, Met Muziek, Mevrouw Sneeuwbloem en Rond een Ring, deze laatste met André Roanne in de hoofdrol, van jonge minnaar.

Meer naar 't Zuiden trok de troep, tegen de wintermaanden: Mijnheer Pinson, politieman, was weldra klaar, en zou gevolgd worden door een reeks andere humoristische films, zoo de oorlogsomstandigheden eenige artiesten niet gemobiliseerd hadden. Doch kort nadien opende Roanne een nieuwe reeks, met Vrouwen-hoofden en hoofd-

André Roanne in De Verdrukten '

Vrouwen, Armen en Voeten, en ten slotte onder leiding van Violet, Met permissie der Markiezin.

Nu — we waren in Juli 16 — moest Roanne zich wijden aan hoogdringender werk, en deed hij aan dien grooten bloedigen film mede, met zoovele episoden, en die leiden zou tot 's lands bevrijding; André was artillerist, en nam als dusdanig zijn plaats in, in 't gelid.

— Na den oorlog, vertelt M. Roanne aan een onzer medewerkers, speelde ik de rol van Luitenant Massart, in Atlantide. Hoogst leerzaam uit alle oogpunten, waren de tien maanden in Noord Afrika doorgebracht, in gezelschap van Feyder — ook een Belg — Stacia Nanierkowska, Franscheschi, Mevr.M. L. Iribe, Angelo en Melchior. Verder vertolkte ik verschillende karakters in films van Poirier,


mm....•nmiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiff;j'As,

Slot van Gaesbeeck. De werkzaamheden, vingen dus aan; als hoofdrol, een Castillan-sche schoone voorstellend, trad Mej. Raquel Meller op, zelf eene Spaansche artiste. Als « leading man », — zooals de Amerikanen de mannelijke hoofdrol noemen, — Roanne, voor Philips van Hoorn. De leiding van den film had de fransche « metteur en scène » Henry Roussel op zich genomen, voor rekening der Amerikaansche firma Paramount. Hoe, met zulke verschillende elementen — vier nationaliteiten — iets degelijks voortgebracht, zou een raadsel schijnen, voor wie de prachtige « levende fresco » De Vei drukten niet mocht aanschouwen. Wel blijft ons een gevoel van spijt dat niet een Belgisch Huis het aandurfde deze bladzijde onzer Vaderlandsche geschiedenis te behandelen. Het is ons evenwel een troost dat een Belgische artiest gevonden werd om een der hoofdrollen te bekleeden; voortreffelijk is het spel van Roanne, die meeleeft met het angstwekkend gebeuren, onder Spaanschen dwang. Een onzer buiten-landsche confraters typeert als volgt Philips van

Photo links: een schilderachtip tafereel uit De Verdrukten; Photo's rechts: (boven) Concepcio en Philips van Hoorn verplegen de armen, (onder) Raquel Meller en André Roanne in De Verdrukten.

Hoorn: « Een mannelijke en toch elegante jeune-premier, met verstandig, innemend spel, en vol gevoel. Hij is waarlijk sympathiek en brengt het publiek in verrukking ».

In een volgend artikel zullen we den film zelf, tijdens de uitvoering waarvan Roanne zijn riddersporen won, breedvoerig behandelen. Heden zij het ons gegeven den jeugdigen veelbelovenden artiest heil en groeiend succes toe te wenschen op de mo-'ie loopbaan die hij met zooveel ijver en kunstgevoel bewandelt. MARNIX.

Guy Vie Fresnay, Chalüot, en andere Fransche « directors ».

In Januari 1921 ten slotte, werd onzen medeburger gevraagd mede te werken aan het oproepen van tafereelen onzer nationale geschiedenis. Natuurlijk was Roanne hiertoe onmiddellijk bereid; de verschillende tooneelen, betrekking hebbende op de XVI0 Eeuwsche Omwenteling, voorbode van den 80 jarigen oorlog, zouden terplaatse gespeeld worden, deels in onze oude Vlaamsche steden, deels in het

nunon

DE ABONNÉ

luM wet tickend, dut onze cinematheaters hun abonnés hebben? Wij zijn in staat te getuigen dat zij die bezitten en bedoelen nu niet diegenen, die alleen trouw opkomen wanneer er periodiek (en dat is vaak wekelijks) een nieuwe film draait, maar er zijn abonné’s, die alle avonden naar dezelfde vertooning, naar hetzelfde doek komen kijken.

Doch wat moet dan wel den man bezielen, die zonder eenige verplichting tallooze avonden zit te kijken naar dezelfde tooneelen, die mechanisch afrollen door toedoen van den onzichtbaren en

bioskoop-directeurs, zaal-personnel, of medetoe-schouwers; maar de dag is niet meer ver, waarop hij zijn genummerde plaats en zijn loge zal hebben, waarover hij op elk uur van dag en nacht kan beschikken. En er zal zich een aparte rechtspleging moeten vormen om uitspraak te doen in de gevallen waarin, tijdens den duur van het abonnement, zonder dringende noodzaak een onderbreking der voorstellingen plaats heeft zoodat de abonné niet op zijn geliefkoosde, rechtmatige plaats kan komen zitten.

Want die abonné zal krachtens zijn functie een

daardoor haast onpersoonlijken operateur, en dat in een stilte, die haast door niets onderbroken wordt? Want men zal ook wel gemerkt hebben, dat de stemming in de zaal van een theater, die helder verlicht is, een punt van belangstelling en van aanstekelijkheid is, en waar blijven deze wanneer men, omringd van het duister, de geluid-loose films ziet vertoonen? — het komt ook niet vaak voor, dat men in de cinema applaudisseert.

Intusschen... over smaak valt niet altijd te twisten. * Ieder zijn meug », zei de boer...

Met den abonné der cinéma is het nog niet zoover gekomen, dat hij de wet stelt aan de directeurs of dat hij de schrik is van debuteerende film-artiesten.

lastig heer zijn: zoodra het seisoen begint, zal hij de directie beduiden dat er opgepast dient te worden en dat, als er iets verkeerd gaat, hij er ook nog is, dus... Hij zal een beetje op zijn neus kijken als alles goed loopt, want in zijn zwaartillendheid had hij al gen « dun » programma voorspeld en het valt hem tegen, dat het integendeel interessant is en veel bijval vindt.

Voor het overige doet het er niet toe of het mooi of leelijk is; als hij maar weet, waar hij zijn avonden zoek kan brengen, kan de rest hem weinig schelen.

Vrij naar het Fransch van

Georges GARNIR.


Bekende figuren uit de Cinema-Wereld

Moeizaam, ingewikkeld, soms geniaal, is de taak van hen, die er zich op toeleggen, bij middel van de bioskoop tafereelen, verhalen, verdichtingen in het leven te roepen, als getrouwe weerschijn van de natuur.

We mogen nu eenmaal de eenvoudige methode's niet kennen, waarmede de Natuur hare wonderwerken tot stand brengt. Het rupsje behoeft maar één wijle in een nauw celletje te sluimeren, om daarna als een beeldig kapelletje te ontwaken. v

Doch, blijft het dagelijksche mirakel van het leven, voor öns, nietige menschen haast een gesloten boek, — toch

nu:;ikiv*r, n i:iiiii;iiui.ii'

Links: Challiot, een der beste Fransche tooneel* schikkers; Fox, het hoofd ven een der bekendste huizen van Amerika.

Rechts, boven: een groep Amerikeansche studio-beroemdheden, o.ft).. Gloria Swanson, Georges Fitzm.au-riçe.

In de twee medaîjons van rechts: Henry Roussel en Poirier, twee uitstekende Franst hè ' film - uitvoerders.

is het ons eenigszins gegeven de werkwijze van Koning Cinema na te gaan, als hij, gediend door honderden technici artisten, geleerden en deskundigen, films voortbrengt, die de werkelijkheid het nauwste na komen.

Is de cinema onder de kunsten gerekend, en behelst hij als het ware alle kunstuitingen, ook onder de groot-nijverheden dient hij geplaatst; want inderdaad, paart hij inspiratie en practischen zin, vindingrijkheden wil, geest en kracht. En al degenen die in de groote studio’s werkzaam zijn, of op het open veld, de noodige gegevens verzamelen tot het ontwerpen van rolprenten. Ze zijn onze belangstelling en sympathie waardig.

Doch, onder die groote massa kunstenaars, technici en werklieden, verdienen zekere, bijzonder geniale groote ondernemers, onze hoogste bewondering; hun leven is een aaneenschakeling van boeiende, vindingrijke soms gewaagde prestatie’s; de stuwkracht die tot het opbouwen van levende beelden dient, komt voornamelijk van hen uit; de nieuwigheden, verbeteringen op kunst of technisch gebied, zijn de vrucht van gedachten en van hun arbeid.

Zulke mannen zijn de groote nijveraars Fox, Zulke Lasky, in Amerika, Gaumont, Auhert, Charles Pathé, in Frankrijk; zulke mannen zijn ook de honderden tooneelschikkers, welke de « Dei ex machina » van de cinéma-productie mogen genoemd worden. Over al deze groote figuren der cinema-wereld wil ons blad wekelijks zijne lezers inlichten; en de achting der film-liefhebbers] zullen we hierdoor doen stijgen, vpor die stille werkers, wier leven één uiting is van wilskracht, kunstzien en werkzaamheid. ' M.

Pathé had reeds de « Drie Musketiers » op het doek gebracht;

Douglas Fairbanks schiep op zijn beurt een film naar Alexandre Dumas bekend meest erwerk; lang voor dien tijd, kregen we van het huis Auhert « de Drie — en — een halve Musketiers » te zien, een zeer humoristisch behandelde parodie, met levende schets-teekeningen. Het peloton is thans aangedikt door het optreden van Max' « Etroit Mousquetaire », een vrooüjken band door den bekenden komiek in 't leven geroepen, en — oorspronkelijk in 't En-gelsch — met ’n woordspeling betiteld als:

« the three must get here ». We zullen nu eens zien wat Max Linder van de Amerikanen geleerd heeft, en hoe hij zijn Fransche vroolijkheid heeft weten te paren met Yankeeschen humor: 't kan niet of er wordt ons een éénige gelegenheid geboden, onze lachspieren de vrije teugel te geven.

We hebben hier te doen met eene parodie, welke dus in hoofdlijnen het oorspronkelijk verhaal van Dumas klakkeloos volgt. Wel zijn wat lollige naamveranderingen aan te teekenen: de koning heet namelijk Loulou XIII; zijn uiterlijk dwingt geenszins respekt af; de vorstin — die er uitziet als een zure kwezel — is H. M. Ananas; de Musketiers behouden hun bekende namen van Athos, Porthos en Aramis; alleen is d’Artagnan vervangen door Lind’Ertagnan, — Max in eigen persoon.

Herzien we nu, met den lezer, het scenario, d. i. den beknopten inhoud van den film. Op een muildier gezeten, verlaat Max Lind’ Ertagnan het ouderlijk huis, nadat zijn vader hem op het hart drukte slechts voor drie reden te strijden: « ontbijten, middagmalen en soepee-ren ».Hij ontmoet < den Man van Meung », en daagt dien uit tot tweegevecht; later vinden we hem in Parijs waar hij de drie Musketiers als tegenstanders krijgt. En reeds zou het driedubbel duel « echter hetOdéon-Theater» plaats grijpen, zoo niet de garde van den kardinaal het spelletje kwam storen. Na verdere avonturen, wordt onze held in een ingewikkelde < vaudeville » gemengd: de koningin, ontrouwe echtgenoote, heeft haren minnaar Buckingham, ’n Engel-schen hertog, een juweel toevertrouwd; nu wil Loulou XIII het kleinood terug hebben. Rap als de wind vliegen Lind'Ertagnan en zijne consoorten (de Drie Musketiers), om het bewuste juweel terug te krijgen, voor dat de koning. argwaan voedt. Doch de garde van den kardinaal, op motorfietsen gezeten, vliegt Linder, tevergeefs, achterna. Eindelijk komt alles toch terécht, d'Arta» gnan — neen d'Ertagnan, is zoo vlug en handig dat hij in de balzaal bijtijds terugkomt, en doet alsof hij het vermiste kleinood op den grond opgeraapt had. De eer van H. M. Ananas is gered; Max wordt Musketier, als belooning voor zijn flink gedrag.

Doch zie, dit beknopt weergeven der feiten zegt niets van al het lollige dat in den film te zien is het leukst zijn de gedurige anachronismen waarbij men het uitproesten moet: Napoleon’s borstbeeld op 'n moderne schrijftafel, naast het telefoon-toe-stel; de garde op motorfietsen; Max met een rand-loos petje op het hoofd, dat veel overeenkomst heeft met een afgedankt stroohoedje. Dergelijke humor


Cinematographisch nieuws

ONZE PRIJSKAMP:

De Cinema zal binnen zeer kort, en naar alle waarschijnlijkheid, reeds van af zijn nummer 2, een grootsch prijskamp op touw zetten, met prijzen t. w. van 10,000 frank.

Het doel hiervan, is « de meest photogenieke vrouw van België » te ontdekken. Verdere bijzonderheden hieromtrent zullen onze lezeressen vinden in ons volgend nummer.

BRIEVENBUS

Van af heden openen wij een brievenbus waarin alle mogelijke inlichtingen betreffende de Kinematographie, (filmen en artisten) zullen verstrekt worden.

Een belangrijke documentatie zal ons in de mogelijkheid stellen om ieder te bevredigen en wij raden onze lezers aan, er ruimschoots gebruik van te maken.

Wij verzoeken hen, hunne vragen kort en degelijk op te stellen, opdat wij zoo bondig mogelijk kunnen antwoorden.

BELGIË:

-Kortelings zullen wij het genoegen hebben een prachtige band te bewonderen. Het is nauwelijks de groote film De Duivetsakker die handelt over het menschelijk egoïsme, en zijn val.

AMERIKA

•*- Anna Querentia Nilson werd deerlijk verbrand toen zij, voor een harer filmen, te paard een brandend bosch door moest. Zij is nu aan de beterhand. • • Hobart Boswosth is met zijn eerste film voor eigen rekening klaar. Hij is getiteld « Blinde Harten ».

Een Amerikaansche firma gaat, naar het schijnt, de beroemde Colonel Cody, beter gekend als « Buffalo Bill » op het doek brengen.

- *• * Rudolf Valentino, de held uit « De Cheik » is een groot rooker. Hij bezit niet minder dan vier honderd pijpen.

*•*-* Antonio Morena is door Paramount geëngageerd.

Bert Lytell heeft als favori een kleinen aap. Pep genaamd, die ook reeds voor de film werkt. Als onze schoonen zulks zien, verwisselen zij hun Brabançonneken voor een aap!!!

Jerry Wonlerlich, autokampioen is door Paramount aangeworven om in « Racing Herts » de finaal der 100 HP. te rijden.

-w- Walter Hiers zou een der dikste en zwaarste acteurs kunnen worden. Hij weegt nu al tien kilos meer dan Fatty.

Fox Film gaat een duizend zeven honderd meter lange film uitgeven vertolkt door Pearl White.

ITALIË

- w- b, cJe Komende Lente zal er te Turijn een groote Internationale Tentoonstelling plaats hebben over photografie, optique en kinematographie. De Tentoonstelling staat onder de hooge bescherming van Z. M- de Koning en Z. K. H. de Hertog van Genua.

He Koning' van Italië bracht een bezoek aan het studio van den Italiaanschen ensceneerden Enrico Guazzoni. Men draaide juist een tooneel uit Messaline.

ENGELAND

De Zuster Talmadge en M. Schenck hebben Londen verlaten.

•*“ Op 10 September 1923 zal er een britsche filmweek ingericht worden op initiatief van de « British National Film League 's

biedt den toeschouwer rijkelijk rede tot lachen; misschien, zullen we dit niet even smakelijk doen als de Amerikaan dit kan, die anders dan onze geschoolde menschen, wat àl te gelijk star-oogend,, èn boert èn fijnheid al dooreen bewondert. Doch echt lachwaardige toestanden komen in « the three must get here » zeker voor; deze film, al houdt hij wellicht geen hooge letterkunde in, getuigt toch van vindingrijke verbeelding, van opmerkzaamheid en spitsvondigheid, en heeft tevens evenveel kunstverdienste als menig andere. Deze rolprent is dan ook een humoristisch geheel, waar oud en jong « van zullen smullen ».

EMKA.


Er zijn kunstenaars door wie de sterke en groote levensstroom beweegt; men-sehen wier gebaar gansche ievensruimten vult, en van bijzondere invloed is op heel een geslacht. Zulke gulle geesten waren Björnston, Tolstoï, Zola. En Dickens, al is zijn gebaar niet zoo breed, zijn verbeelding niet zoo doortastend, behoort toch ook tot deze die hun populariteit danken aan het sterke dat in hen was.

Doch de moeielijke kinderjaren van Charles Dickens hadden hem bescheiden gemaakt, een bescheidenheid die zich steeds uit door het half wegcijferen van schrijvers eigen persoonlijkheid in zijn verhalen. Zijn eerste rus-punt was een advokaten-kan-toor; zijn tweede, het verslag-geversambt van terechtzittingen. Zoo leerde hij veel kennen van den achtergrond der stadsleven, van de praktijken der rechtsgeleerden, en ook van der armen bestae te midden van ’t gewoel eener wereldstad. Men weet in welken trant hij bet geziene wist te boeken; met realisme, humor en zedeles tevens. Men weet wat bijzonder getypeerde portretten hij schiep; Mar-Iey, David Copperfield, Oliver Twist, den kleinen Tiny Tyn, honderd andere; ze verrijzen voor ons geheugen, die echt Engelsche koppen, met sterke gevoeligheid, met bizarren humor, doch tevens met humanitaire strekking, geschilderd. En zoodanig raak zijn ze, dat ze als voor het doek geschapen lijken.

Heeft de massa ten onzenf het diepgevoelige van zekere Noordsche, Duitscheen Ame-rikaansche karakters slechts oppervlakkig begrepen; zijn Sjoström, Wiener of Lon Chaney minder dan verwacht in den smaak gevallen: het was o. i. te wijten aan het feit dat de door hen vertolkte rollen met onze begrippen te weinig strooken; dit euvel zullen we niet onmoeten bij 't vertolken van Dickens' romans. Eerst en vooral, omdat de Kerstverhalen, David Co-perfield, Oliver Twist, enz.

Uit “ Christmas' Caroll „: de derde Geest verschijnt

M. Pickwick onder de “ Misletoe „

ons reeds van kindsbeen af voorgelezen werden; en we later met gretigheid 't boek uit' de handen onzer grootere broers namen, en sympathiseerden met de helden dier verhalen, zoo dicht bij ons, zoo natuurlijk en ongekunsteld gemaaid.

Doch, zijn hun gemoedsaandoeningen, ja zelfs hunne lichamelijke en hun geestelijke gebreken of hoedanigheden ons bekend; al hebbende tekst en de erbij behoorende teekeningen onze verbeelding zeer geholpen, in levenden lijve zullen we ze thans mogen aanschouwen, en nog dichter in hun intimiteit zullen we leven.

In studio's, waar talent en techniek samenwerken om-levende fresco’s te ontwerpen, stelt men alles tewerk om Pickwick, Oliver Twist, en de andere over-

Het spreekt van zelf dat zij, die het op zich namen, Dickens 'typen in het leven te roepen, met de meeste oplettendheid en inachtneming van toestanden, geest van den tijd, decors en kleeding, te werk dienden te gaan. De inspiratie die den schrijver bezielde moeten ze zich eigen maken, niet vergeten dat 't geen ze voortbrachten, evenals het boek waaruit geput, èn naar volkschen trant, èn naar den smaak van alle standen, verwezenlijkt moet worden. Want inderdaad, de personen die Dickens ons schetst, zijn alle aan het volksleven ontleend, en tot welke klasse der maatschappij we ook behoo-ren, we meenen er naasten of kennissen in aan te treffen; daarbij zijn ze wat geïdealiseerd in geestigheid en gevoeligheid, zoodat de schrijver door de

Juckie Coog-an, als " Oliver dit tooneel stelt den kleinen baas voor, op 't oogenblik dat zijne katitHrasdjes hem

aanduiden om grootere porties voedsel te ei sehen.

bekende figuren van den grooten Engelscher, realist als het ware in 't leven te roepen. Onder meer, wordt de laatste hand gelegd aan een David Cop-perfield-picture, terwijl Olivei Twist, Groote Hoop, en een paar andere Dickens-romans binnen zeer kort op het doek zullen leven. Van Oliver Twist, o. m. kreeg ondergeteekende reeds eenige beelden te zien, veelbelovend voor het geheel. De kleine reeds wereldberoemde Jackie Coogan speelt een der hoofdrollen, als Oliver. Lon Chaney werd belast met die van Fagin, en maakte er, zooals het behoort, en zóoals van zijn talent verwacht, een uiterst weerzinwekkende figuur van. Georges Seigman verschijnt meesterlijk onder het masker van Bill Sikes; de overige personen van het stuk — Mister Bumble, de blaaskaak, incluis — zijn uiterst natuurlijk weergegeven.

voorstelling hunner gevoelens, daden en woorden, bij afwisseling een glimlach of een traan hij den lezer te voorschijn roept.

De film-emtwerper moest hetzelfde doel weten te bereiken; zijn taak is moeielijk; hij vervalle nog in meedoogenloozen spot noch in ziekelijke sentimentaliteit; er dient in heel den film, als in het boek, een gevoel van frischheid, opgeruimdheid, en goedhartigheid te heerschen, die den toeschouwer boeit, en weldadig op hem werkt.

Dickens, die in haast alle beschaafde spraken reeds overgezet werd, zal het thans in afle zijn. Vertrouwen wij dat de vertaling niet voor het geniaal oorspronkelijke zal hoeven onder te doen!

MARNIX.


oms ernems

Eene oase.

In het verre Afrika strekt zich de onmetelijke zandwoestijn der Sahara uit. Zoo verre maar eenigs-zins het menschelijk oog reiken kan bemerkt men niets dan die eindelooze dorre vlakte.

Wee den reiziger die daarin verdwaald, hem wacht voorzeker een wissen d/>od.

En toch, na uren te hebben afgelegd wordt het oog aangenaam gestreeld door een bosch van groen, daar als verloren gelegen, ’t Zijn de oasen. Daar rust men uit onder het lommer der palmen, daar vindt men klaar, drinkbaar water der natuurlijke bronnen.

Een dezer oasen is bewoond door eenen édelen stam en over dezen heerscht de jonge Cheik Ahmed Ben Hassan. Door zijne onderdanen wordt hij bemind maar tevens ook gevreesd. Jong, krachtig en schoon, spreekt er goedheid uit zijne oogen, die' evenwel een oogenblik later van wild onverklaarbaar vuur schitteren.

Een dag-reis afstand van deze oase ligt, op de uiterste grens der Beschaving, Biskra, een lief stadje waar vooral de Europeanen gaarne, den Winter doorbrengen. I

Dit jaar verbleef te Biskra een jonge Engelsche dame van goeden huize. Miss Diana Dayo. Aangetrokken door het geheimzinnige der woestijnen had zij zich voorgesteld eens tot in 't diepste van Afrika door te dringen. Hoe men haar ook dit voornemen afr rodde, hoe men haar de gevaren eener dergelijke expeditie voor oogen lei t was alles vruchteloos. Zij bleef bij haar besluit en alle voorbereidselen werden getroffen.

De avond voor de afreis was Cheik Ahmed met eenige zijner voornaamste 'stamhoofden in het Casino verschenen. Zulks gebeurde wel eens meer, en de Cheik had menige kennis tusschen de daar vertoevende Europeanen. Daar het vertrek van Diana het onderwerp van alle gesprekken was hoorde hij ook weldra van de zaak. Een oude gids, die de karavaan van Miss Diana door de Sahara

Cheik Ahmed Ben Assort.

Miss Diana Bay*»

moest voeren gaf hem spoedig de verlangde inlichtingen. Weinig daarna ontmoette hij het meisje, fel omringd, in een der zalen. Ongemerkt wist hij later in Diana's vertrekken te geraken en ontlaadde haren revolver.

Laat in den avond keerde Diana in hare kamer weder en vermoeid van het dansen en de beweging in het casino ging zij aanstonds te bed.

Den volgenden morgen, trok de kleine karavaan al vroeg de stad uit, want de gids bad zich voorgenomen nog vóór den avond eene oase te bereiken. — Alles ging goed in den’ beginne, doch eens Biskra uit het zicht, begon de woestijn haar werkelijk uitzicht te krijgen. Voor en achter, links en rechts, overal die oneindige zandvlakte glinsterend onder de gloeiende zonnestralen.

Om den tijd te dooden knoopte Diana van tijd tot tijd een gesprek aan met den ouden gids en liet zich de gebruiken en overleveringen der bewoners verhalen.

Plots werd hunne aandacht getrokken door een stofwolk die aan den gezichteinder opdaagde en met bliksemsnelheid naderde. Nog voor men den tijd had te onderzoeken wat dit beduidde was de kleine karavaan door een groep ruiters omringd. De hoofdman, die niemand anders was dan de Cheik Ahmed Ben Hassan — was recht op Diana aangereden, had haar snel om het midden gegrepen, zette haar voor zich in het zadel en keerde van waar hij gekomen was.

Eenigen tijd nadien bereikte men de oase der Palmen, die den Cheik tot verblijfplaats diende. Diana die zich in het eerst vol waardigheid, en moed had getoond, voelde zich langzamerhand door een hevige wanhoop aangegrepen.

Wat kon zij nog doen, daar tusschen die wilden, zonder eenige verdediging te midden van de woestijn.

Gelukkig voor haar was de Cheik geen barbaar. De overmoed, ja de schoonheid van het meisje hadden op dien avond in het C a si n o zijn passie opgewekt.

Maar nu hij haar zoo eindeloos wanhopig zag, voelde hij zijn beter IJk spreken. Hij had te Parijs zijn opvoeding voltooid en de aanraking met de Europeesche beschaving hadden hem ook heel andere levensopvattingen bezorgd die thans voortdurend in strijd waren met zijn wildbruisende instinkten van Arabier.

Van dit oogenblik af werd Diana omringd met duizend kleine oplettendheden, en zichtbaar lei de Cheik

er zich op toe, zich door het meisje te doen beminnen.

Zekeren morgen, trad hij de weelderig ingerichte ter.t binnen en zei:

— « Diana, ik heb u een gelukkig nieuws te melden. Morgen verwacht ik-het bezoek van een

De hoofdman, die niemand anders was dan Cheik Ahmed Ben Hassan...

mijner beste vrienden uit Parijs, Dokter in de letteren Raoul de St-Hubert, een der beste romanschrijvers van pnzen tijd. Daar hij een tijdland hier zal toeven zal zijn gezelschap u wel aangenaam zijn >.

Diana bezag den Cheik roet groote verdwaasde oogen en brak eensklaps in hevig snikken uit. Nieuwe wanhoop beving haar bij de gedachte dat een man uit haar stand haar hier zou ontmoeten in de vernederende positie van slavin.

Plots droogde zij hare tranen, uit haar oogen straalde een zonderling

' Diana, ik heb U gelukkig nieuws te melden

vuur. In haar brein was, als een bliksemschicht de gedachte op ontvluchten ontstaan. Hoe zij dit zou doen? Zij wist het zelf niet en zou alles aan het toeval overlaten.

Dienzelfden dag nog scheen het toéval hare plannen in de hand te werken, Tijdens een wandeling (e paard, in gezelschap van Brissae, de trouwe kamerknecht van den Cheik, maakte zij van een oogenblik onoplettendheid van deze gebruik, om met zweep en sporen, haar paard zoodanig aan te zetten dat het dier als een pijl uit den boog vooruitschoot in de richting van Biskra.

De voorsprong die het meisje op korten tijd behaalde was weldra zeer groot.

RIK.

(Wordt voortgezet.)


DE SPREKENDE FILII

Terwijl velen -- vrome kunstenaars bouwend de kasteelen van hun idealen — steeds verder en höog-er streven om van de kinema-tograiische verwezenlijking een zuivere en machtige kunstuiting ie maken, een synthe-tiiseerend beeld van een haast gestyleerd-e werkelijkheid, zijn er anderen, de zoekers, waartusschen de meesters die de eerste ontluiking van die wonderbare uitvinding bijwoonden en medewerkten aan de primitieve ontwikkeling ervan, — de zoekers die nog steeds in het labyrinth van hun laboratorium, nflvorschen en verbeteren, vinden en wijzigen, bouwend de middelen die e-ens van het « tril »-beeld zullen maken de « spiegel » van bet leven.

Drie groote vraagstukken vooral zijn op weg ter oplossing: de « sprekende film », de « relief-film » en de « kleurfilm »; een technische trilogie waarover we «enigszins zullen uitwijden .

Dit gedacht, het woord aan te passen aan het levende maar zwijgende beeld, is zoo oud als '

De eerste die van deze synchronisatie bet. voornaamste oogmerk zijner navorschinge» maakte is Leon Gaumont, «n langzaam zag deze groote technicus de verwezenlijking ervan zich afteekenen. Voor hef oogenblik is hei bepaalde princiep zeker nog vatbaar voor heel veel verbeteringen, doch nu reeds mag

de uitvinder hoogen op eene totale verwezenlijking van de « sprekende film » die heel juist de weergave van het leven is.

De twee belangwekkende uitvindingen: de spreekmachine en de kinematograaf zou men natuurlijk trachten samen te brengen. In schijn was het een heel gemakkelijk vraagstuk waaraan velen zich waagden, maar die snel ontgoocheld en mismoedigd hun opzoekingen lieten varen, daar een volmaakte synchronisatie van hetgeen men ziet en hetgeen men zegt nu ónmogelijk toescheen door ono verkome lij ke moei lij kheden.

Inderdaad, opdat de phonografische opname duidelijk genoeg mogelijk ware, was het noodig dat de afstand tusschen den mond van den spreker en den phonograaf zoo gering mogelijk was. Van daar die noodzakelijkheid den spreker kinematografisch op te nemen op afzonderlijk of in haast onbeweeglijke? toestand voor het op vang toestel.

Vandaar dus ook dat al de opzoekingen moesten ineengebracht tot dat een-e doel: de phono-opnamen te kunnen verwezenlijken op verschillende afstanden en zonder eën bepaalde houding te vergen, en sterk genoeg om bij de weergave te vermijden gebruik te maken van; toon versterkers met lucht of electniciteit.

Benige j-aren voor den oorlog scheen Kdisoni een zeker middel te hebben -gevonden om zulks- te verhelpen, maar men

Een geleerde professor, eene redevoering uitsprekende, terwijl gelijktijdig de phonograaf zijn stem, en het cinema-toestel zijne gebaren, opvangt.

moet denken dat de uitvinding van den grooten Amerikaansebemi geteerde de oplossing niet gaf, vermits liet stilzwijgen over deze nieuwigheid bewaard werd.

Het was in 1912 dat Leon Gaumont voor het eerst een praktische oplossing voortbracht: voordrachten werden uitgesproken van op het witte doek: kleine toomeelstukjes, als b. v. « L’Asile de Nuit », van Max Maurey, werden « sprekend afgerold ». Dat waren de eerste uitingen van deze uitvinding. Maar oneindig is het verschil tusschen die zeker knappe maar onvolledige phono-tooneelen en den « film parlant » die voor het oogenblik -de laatste verbetering ervan is.

De grootste moeilijkheid, is het uiterst gelijk aanzetten en af! o open der twee toestellen: kinematograaf en phonograaf. Van daar

Anderzijds m-oet de phonograaf met een hepaalSfe gelijkblijvende snelheid loopen, en juist dezelfde als hij de opname, opdat de toon zijn juiste verhouding van uitgestrektheid behoude, waarvoor de machine zeer gevoelig is; iedere afwijking brengt een* « val-sclien» toon. En de kinematograaf is dikwijls eet\ onrustige broeder, loopt niet steeds zoo gelijkmatig: b. v. een aaneen-piakking der beelden doet slechts weinig den film vertragen; de spreekmachine, verbonden zijnde, loopt eveneens trager, de toon krijgt daardoor een inzakking om dan plots terug i»i de hoogte te snellen, schril en soms burlesk; van daar dus dat de kinematograaf moet geregeld naar den phonograaf. Men moest ook rekenen met de mogelijkheid dat de naald van de spreekmachieim over de plaat glijdt en eene lijn overspringt. In dit geval is een bijdraaier van den film noodig om beeld -en klank terug in harmonie te brengen. Het is weer tot een electrisch dispositief dat men zijn toevlucht neemt.

De synchronische gang van kinematograaf en phonograaf wordt dus electrisch geregeld en de -eerste wordt in werking gezet na de tweede en wel door een electrisch kontakt aangebracht op de schijf die de phouoplaat draagt. Zoo blijkt alles eenvoudig en de operateur heeft slechts een gewone phdno-. graaf In werking te zétten.

Twee kleine -etectrische motors, van gelijke kracht, worden aangekopp-ekl op denzelfden gelijk-stroom. Maar de inductie van die motors wordt onderverdeeld in eenzelfde aantal secties, en elk der secties van den eenen stroom wordt verbonden aan een sectie van den anderen, in dezelfde volgorde; zoo kan de eene motor niet draaien zonder dat ook de andere hetzelfde aantaal wentelingen doet.

Wanneer in zulke voorwaarden -de eerste i-ndueti-estroom den phonograaf behe-ersoht, de tweede den kinematograaf, en de snelheidsverlioudiiig der motors, en der apparaten zoo t§ geregeld wordt dat de afrolling van den band dezelfde snelheid heeft al-s deze bij de too-n* opname, dan is de synchronisatie verwezenlijkt. Het is wel verstaan dat de filmopname terzelf-dertijd als de toonopname plaats grijpt, deze twee toestellen-, synchronisch verbonden zijnde op dezelfde wijze als de projectie en verklankin-gsapparaten.

Men maakt ook gebruik van -een -inschakeling eener wijzerplaat in welker stroom de -naald door de spreekmachine of door d’en kinematograaf wordt in beweging gebracht.

Bij gelijkloopen der twee toestellen blijft de naald stilstaan, zwenkt ze naar rechts of link-s dan weet de operateur dat de kinematograaf te snel of t-e traag loopt en kan zulks verbeteren. Deze wijzerplaat kant ook vervangen worden door drie verschillig gekleurde lampen, waarvan 1>. v. de witte de regelmatige, de roode en de- gro-ene de defecte beweging aangeven-. De weerstand komt ook nog in aanmerking voor het automatisch inwerken op de snelheid der twee toestellen, i-iu verbinding met de wijzerplaat, waardoor de stroom wordt afgesneden langs de zijde waarheen de naald overhelt; zoo wordt de snelheid gewijzigd. Dan heeft men ook nog de marmeren plaat, genoemd « orkestmeester », waarop de commando- en wijziging-s-toestellen zich bevinden.

Wat den phonograaf betreft, deze bestaat uit twee schijven automatisch verbonden- om een onafgebroken gang, in onbepaalde» tijd te verzekeren. Zoo bel-et niets gansch een- too-neelwerk uit te voeren, zelfs zonder tus-scheh-poos: want dé artist en zullen maar l/20e sekonde noodig hebben orn van kostuum te veranderen, de machinisten om de schermen te verzetten.

Ken groot voordeel van den sprekenden film op het toonéel is dat alles in -open lucht opgenomen wordt, te midden van de overweldigende n-aHiuid-ekors, in intense werkelijkheid.

Buitendien, tot in de verste uithoeken va» het land, zullen vertooningen kunnen gegeven worden waar de beroemdste tooneel-spe-lers, de beroemdste zangers optreden. De redevoeringen onzer redenaars zullen een blijvend dok tinrent zijn, een vereeuwiging der genialiteit. Tiet is de vereenvoudiging der kiezerseampanje. Voor wat het onderwijs betreft, zijn de voorde-elen van deze uitvinding van onberekenbare draagkracht. Heel het land zal de lessen der beroemdste professoren kunnen volgen, tienmaal meer belangwekkend dan de lezing der be-st-e wetenschappelijke werken. De nieuwste ideeën kunnen dadelijk worden verspreid: het is nog meer dan aanschouwelijk onderwijs; de kunst in het bereik van ieder gesteld.

De sprekende film is in zulk evóiutie-sta-dium gekomen dat de praktische mogelijk hede» gèen loutere illusies meer zijn.


bladzijde voor de cVroutD

cVremiën aan ome ßezeressen

/ Steeds de belangen zijner lezers en lezeressen in acht nemend, wil De Cinema ook nu en dan een bladzijde mode-iÇk modellen geven. De teekening, welke men hier afgebeeld ziet, werd uit het tijdschrift De Nieuwste Motjes ontleend, fy* overal verkrijgbaar aan 1.50 frank.

Af. Als premie voor onze lezeressen; stéllen we knippatroons op maat, van deze modellen beschikbaar; om deze te be-,n. komen, tegen matigen prijs, behoeft men ons slechts het hieraan gehecht bonnetje te doen geworden, alsmede . a, 1 frank in postzegels of postmandaat, en de volgende inlichtingen; naam en voornaam, adres, taille-maat, W nummer van het model. Wie een degelijk op maat geknipt patroon verlangt, tegen spotgoed koopen prijs,

tJO) .. Y, make van deze éénige gelegenteid gebruik.

"nk Alle orders doen geworden aan J. FELIX, 20. Albert de Latourstraat, Brussel, of aan den uitgever 'l '•••. ‘fjf. van de Cinema. DE DIRECTIE.