Twee essays over muziekfilosofie van Marlies De Munck

In 1838 reisde Frédéric Chopin naar Mallorca om de winter te ontvluchten. Hij kreeg er ruzie met zijn minnares, de schrijfster George Sand. Niet over het onverwacht barre weer, maar over de betekenis van muziek.

In het najaar van 1843 ging de Deense schrijver Hans Christian Andersen naar het pas geopende park Tivoli. Na dat bezoek schreef hij het sprookje van de Chinese nachtegaal. Met zijn wonderlijke gezang redt die de keizer van de dood.

Aan deze twee anekdotes knoopt filosofe Marlies De Munck haar vragen vast. Heeft muziek wel iets te betekenen? Wat vertellen de klanken van een muziekstuk? Kan een compositie opgevat worden als een verhaal?

En waarom slaat de kleine nachtegaal uit het sprookje van Andersen op de vlucht? Heeft het iets te maken met de mechanische kunstvogel die de keizer cadeau had gekregen?

In het eerste essay van dit boek schetst Marlies De Munck een fascinerend panorama van de denkers en muzikanten die zich het hoofd braken over de betekenis van muziek. Ze betoogt dat luisteraars zelf, tijdens de muzikale ervaring, betekenis produceren. Daarbij speelt taal een belangrijke rol.

In het tweede essay laat ze zien hoe de kwetsbaarheid van de uitvoerder samenhangt met hoe we denken over muziek. In de vlucht van de nachtegaal vindt ze een antwoord op de dilemma’s van de muzikant.

Marlies De Munck doceert muziekfilosofie aan de Universiteit Antwerpen.